در حالی که چند ماهه گذشته با اتفاقاتی چون نامشخص بودن شرایط سیاسی و مباحث ضد و نقیض مرتبط با برجام همراه بود، اما طلا و سکه در این دوران با کمترین نوسان روبرو بوده است؛ حتی با وجود انتشار اخباری مبنی بر توقف مذاکرات هسته‌ای تا روی کار آمدن دولت جدید و درخواست اروپایی‌ها برای محدودیت بیشتر فعالیت هسته‌ای، قیمت دلار و سکه چندان تغییری نداشت و در یک محدوده اندک نوسان می‌کرد ولی در عین حال این بازار در حال تجربه رکودی عمیق هم است؛ زیرا علاوه بر اتفاقات اشاره شده تعطیلات اخیری که به دلیل شیوع کرونا بر بازارها حاکم بوده است، خود دلیلی برای کاهش تقاضا است.
به نظر می‌رسد پس از بازگشایی‌های مجدد با افزایش نامحسوس تقاضا به دلیل نزدیک بودن به ماه محرم مواجه باشیم؛ واضح آن است که در حال حاضر، بازار طلا در شرایطی قرار دارد که تقاضا در آن بسیار کاهش یافته است؛ گویا مردم در انتظار اتفاقاتی هستند که شاید شرایط این بازار را متحول کرده و امکان سرمایه‌گذاری برای افراد فراهم آورد.
سیگنال‌های مثبت برای بازار طلا
به گفته فعالان و مسئولان بازار طلا به دلیل نزدیک شدن به ایام محرم، تغییر دولت و همچنین نا معلوم بودن مسئله برجام و تحریم‌ها، چندان واکنشی از سوی مردم نسبت به تغییرات قیمتی طلا دیده نمی‌شود و ظاهراً فقط به عنوان نظاره‌گر در این بازار مطرح هستند؛ بر همین اساس اعضای اتحادیه طلا و جواهر تهران پیش‌بینی کرده‌اند که با توجه به نبود تقاضا و هیجان خرید در بازار طلا و با افت نسبی نرخ دلار احتمال می‌رود نرخ طلا ارزان‌تر شود؛ البته در این بین جریان‌های دیگر نیز به ارزانی طلا دامن خواهد زد.
اولین مورد مربوط به نرخ سود بین‌بانکی است؛ نرخ سود بین‌بانکی که به کمتر از ۱۸ درصد رسیده بود، حالا بار دیگر به بالای ۱۸ درصد بازگشته است که با استمرار این شرایط، سپرده‌های بانکی جذاب‌تر و سرمایه‌گذاری در بازار طلا کمتر می‌شود؛ البته نتیجه تدریجی این رویکرد، کاهش تقاضا در بازارهایی چون طلا و افت نرخ‌ها خواهد بود.
اتفاق دیگر، انتظارات مثبت برای احیای برجام است؛ با توجه به اینکه مسئولان، خبر از نهایی شدن مذاکرات می‌دهند، این انتظار در جامعه به وجود آمده است که توافق مجدد نزدیک است که سرمایه گذاران این مورد را در تصمیمات خود دخیل می‌کنند.
برخی از منابع خبری هم تأخیر در اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه را سیگنال دیگری برای بازار طلا مطرح کرده‌اند؛ این چنین که اجرای طرح مالیات بر عایدی سرمایه به دولت دوازدهم نمی‌رسد و با ایراد انتقادتی از سوی کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار است تا پایان شهریور این طرح که کلیات آن در مجلس تصویب شده در صحن علنی مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس اجرا به دولت بعدی موکول خواهد شد که این خود سیگنالی برای ثبات شرایط طلا به شمار می‌آید.
مردم از خرید طلا متضرر نشده‌اند
علی موزرانی، نایب رئیس اتحادیه طلای اصفهان در رابطه با شرایط کنونی بازار طلا می‌گوید: قیمت طلا به دلایلی چون نرخ اونس جهانی و افزایش نامحسوس دلار، افزایش اندکی را در طول هفته گذشته تجربه نمود که البته دوباره کاهشی شد.
وی در پاسخ به این سوال که تغییر دولت تا چه میزان تعیین‌کننده نرخ طلا خواهد بود؟، اظهار میکند: تغییرات دولت تأثیر چندانی بر نرخ گذاری طلا نداشته است؛ چون قیمت طلا به عرضه و تقاضا بستگی داشته که اکنون به دلیل شرایط اقتصادی کشور و عدم قدرت مالی مردم، با تقاضای اندکی در این بازار روبرو هستیم؛ به طوری که تولید مصنوعات طلا بیش از تقاضای خرید این محصول است.
نایب رئیس اتحادیه طلای اصفهان خاطرنشان میکند: به طور معمول، طلا جز کالاهای ضروری سبد خانوار به شمار نمی‌آید و افراد با سرمایه‌های مازاد خود اقدام به خرید طلا می‌کنند که در حال حاضر، وضعیت اقتصادی مردم، کمتر اجازه این نوع سرمایه‌گذاری‌ها را می‌دهد.
به گفته موزرانی با انعقاد برجام قطعاً شرایط بازار طلا رو به بهبود خواهد رفت. نخست تأثیرات روانی این معاهده بر بازار و سپس تأثیری که بر مراودات مالی و بر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران خواهد داشت. این‌گونه که نرخ دلار کاهشی و در نتیجه قیمت طلا هم ارزان‌تر خواهد شد.
وی تصریح میکند: با چنین روالی تقاضای مردم، نسبت به خرید طلا بالاتر و در نتیجه بازار هم رونق پیدا خواهد کرد؛ زیرا تجربه این سال‌ها نشان داده است مردم از خرید طلا متضرر نشده‌اند؛ حتی زمانی که ارزش پول افت داشته است. اما نرخ طلا به دلیل سنجش با بازارهای جهانی ارزش خود را حفظ کرده است؛ به همین دلیل با کاهش قیمت‌ها، احتمال رونق گیری دوباره این بازار بسیار شدید است.
مذاکرات برجام مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در بازار طلا
همچنین شهرام صادقی، فعال بازار طلا دراین‌باره می‌گوید: در مقطعی قرارگرفته‌ایم که نرخ طلا تقریباً ثابت و بدون نوسان مانده است. مگر تغییرات جزئی که گاه از اخبار تبعیت میکند و دوباره پس از چند روز نرخ‌ها سر جای خود بازمی‌گردد.
وی ادامه می‌دهد: دلیل ایجاد این شرایط در بازار طلا به کاهش تقاضا بازمی‌گردد؛ زیرا نخست به دلیل مذاکرات برجامی مردم خود را بلاتکلیف دانسته و افرادی هم که توانایی برای خرید دارند منتظر تثبیت شرایط هستند. مورد دیگر هم که تقاضای طلا را پایین آورد کرونا و تعطیلی‌های مکرر بازارهاست. از آغاز امسال تاکنون، چندین دفعه تعطیلی اصناف ابلاغ شده و با وجود آنکه برخی نسبت به این قانون بی‌تفاوت شده‌اند ولی بازهم در شرایط بازار و رفت و آمدها تأثیرگذار بوده است.
این فعال بازار طلا تصریح میکند: نزدیک بودن به ماه محرم دلیل دیگر است؛ البته در سال‌های گذشته قبل از فرارسیدن ماه محرم به دلیل برگزاری جشن‌ها، تقاضا بالا می‌رفت و در ۲ ماهه محرم و صفر با کاهش خریدها روبرو بودیم ولی امسال به دلیل وجود شرایط خاص، رکود شدیدی بر این بازار غالب بوده و با فرارسیدن این ایام، شدیدتر هم خواهد شد.
صادقی در پاسخ به اینکه بزرگ‌ترین عامل تعیین‌کننده شرایط بازار طلا چیست؟، توضیح می‌دهد: فعلاً مذاکرات برجام مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در بازار طلا محسوب می‌شود. هر خبری در این باره قیمت‌ها را تغییر می‌دهد و با اعلام نتیجه قطعی ارزش دلار و طلا دچار تغییر و تحول خواهد شد؛ مهم‌تر از آن، تکلیف افرادی که متمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار هستند هم مشخص خواهد شد.
